Wat kun je leren van arbeidsongevallen?

 

De cijfers liegen er niet om. Jaarlijks raken zo’n 240.000 werkenden betrokken bij een arbeidsongeval, van wie er meer dan 90.000 minstens één dag thuis moeten blijven voor herstel. Het aantal ernstige incidenten steeg in 2016 met 14 procent ten opzichte van het jaar daarvoor. “Achter die statistieken gaat veel persoonlijk leed schuil”, zegt Louis de Jong, veiligheidskundige bij Arbo Unie. “Je hoopt dat je er nooit mee te maken krijgt, zeker niet met een ernstig ongeval. Maar áls er iets gebeurt, kun je maar beter goed uitzoeken wat er misgegaan is: wat kun je daarvan leren en wat kan er beter?”

Systematisch onderzoek

Wanneer een arbeidsongeval een dodelijke afloop heeft of tot blijvend letsel leidt, stelt de Arbeidsinspectie doorgaans zelf een onderzoek in. Louis: “Ook als de gevolgen minder dramatisch zijn, is het nuttig om heel systematisch na te gaan wat er precies gebeurd is. Daar kan Arbo Unie bij helpen. Mijn collega-veiligheidskundigen en ik voeren zowel ongevallenonderzoek als -analyses uit. Bij een ongevallenonderzoek komen we zo snel mogelijk na een bedrijfsongeval in actie. We onderzoeken de ruimte waar het ongeval gebeurd is, interviewen collega’s die in de buurt waren, maken foto’s en zoeken zo op een gestructureerde manier naar de oorzaak.”

Nadere analyse

Leidt zo’n onderzoek niet direct tot een oorzaak en een oplossing, dan kan een ongevallenanalyse aanvullende gegevens opleveren. “We kijken dan vooral naar de achtergronden van een ongeval. Hoe zitten bijvoorbeeld de opleidingstrajecten in elkaar? Hoe is het toezicht geregeld? Wat waren de weersomstandigheden? Ongevallenanalyses zijn ook zinvol als in een organisatie meerdere soortgelijke incidenten of ongevallen plaatsvinden. Blijkt bijvoorbeeld uit de ongevallenregisters dat ergens herhaaldelijk struikelpartijen plaatsvinden, dan is dat een reden voor een ongevallenanalyse. Zo stuit je vaak op oorzaken waar zeker iets aan te doen valt, zoals verraderlijke opstapjes of rondslingerend gereedschap.”

Herhaling voorkomen

Al kunnen ongevallenonderzoeken en -analyses de ongelukken die al gebeurd zijn niet meer terugdraaien, ze werken wél preventief. “Soms kom je arbeidsrisico’s tegen die bij de Risico-Inventarisatie & -Evaluatie over het hoofd gezien zijn”, vertelt Louis. “Die kun je dan aanpakken en beheersbaar houden. Bijvoorbeeld door een verzakkend terrein jaarlijks te onderhouden. Door er scherper op toe te zien dat er goed wordt opgeruimd. Door een machine aan te passen. Iets te doen aan de werkdruk. Maar ook door aanvullend onderzoek te (laten) doen naar de veiligheidscultuur: kunnen we daarmee leven of willen we een stap verder komen? Zo helpt een gedegen ongevallenonderzoek of -analyse herhaling voorkomen.”

Meer weten?

Wil je meer informatie over hoe Arbo Unie je kan helpen met een ongevallenonderzoek of -analyse? Neem dan contact op met Louis de Jong, 06 5250 2054 of louis.de.jong@arbounie.nl.