- Werkgever
- Het laatste nieuws van Arbo Unie
- Als je niet meer kunt vertragen, wordt het tijd om stil te staan
Als je niet meer kunt vertragen, wordt het tijd om stil te staan
Het beeld van de tredmolen is voor veel mensen herkenbaar. Blijven hollen. Doorgaan. En het gevoel hebben dat als je stopt met rennen, je controle verliest en dat dan alles instort. Bij mensen die op die manier al heel lang niet tot rust komen, gebeurt dat vaak ook echt – niet voor niets is elk jaar na een vakantie een flinke piek te zien in de aanmeldingen voor GZ-psychologen.
Zolang je doorrent, voel je niet dat je eigenlijk stuk zit. Je dendert door, want het werk moet af. Dat doet het overlevingshormoon adrenaline dat in je lichaam vrijkomt in situaties die je als bedreigend ervaart. Vanuit evolutionair oogpunt is die bewustzijnsvernauwing handig als je bijvoorbeeld moet vluchten voor een wolf. Maar onder aanhoudende werkdruk is het juist niet goed om je gevoelens te negeren. Want dan kan die overlevingsdrang uitmonden in chronische stress.
Tredmolen als conversatiestarter
Hoe haal je medewerkers uit die tredmolen? Of liever: hoe voorkom je dat ze erin belanden? Dat begint erbij dat je als leidinggevende alert bent en je medewerkers in de gaten houdt. Als je in contact blijft, pik je de mensen die risico lopen er eerder uit. Merk je dat iemand alsmaar doorgaat, achter het bureau luncht en ook buiten werktijd voortdurend aan het werk is, dan wordt het tijd om in te grijpen en het gesprek aan te gaan.
Het beeld van de tredmolen kan daarbij een goede conversatiestarter zijn. Informeer of je medewerker zich hierin herkent. Geef terug wat jij ziet. Vraag hoe het komt dat een halfuurtje lunch er nooit in zit en bespreek wat er nodig is om te vertragen en rust te nemen zonder dat het kaartenhuis instort. Wat maakt dat iemand het lastig vindt grenzen te stellen en hoe kun jij helpen die drempel weg te nemen?
Vermijd de valkuil
Vooral collega’s die een groot verantwoordelijkheidsgevoel hebben, perfectionistisch zijn en geen nee kunnen zeggen, zijn gevoelig voor het tredmoleneffect. Ideale medewerkers voor leidinggevenden: je kunt op ze bouwen, ze pakken alles aan en zorgen dat hun werk altijd op tijd af is. En dan is het ook nog goed gedaan. De grootste valkuil voor leidinggevenden is dan ook dat de neiging kan ontstaan om tredmolengedrag aan te moedigen. Realiseer je dan dat niemand eeuwig door kan gaan. Erop toezien dat zo’n collega af en toe pauze neemt, niet overladen wordt met werk en zichzelf leert begrenzen is veel duurzamer.
Serge van Amstel, GZ Psycholoog bij Arbo Unie
Bron: HR Praktijk