Veilig bestrijden van de eikenprocessierups

Het leven van een eikenprocessierups bestaat grofweg uit 6 stadia. Alle rupsen hebben de opvallend zichtbare witte haren maar vanaf het 3^e stadium hebben ze ook brandharen. Het aantal brandharen neemt toe naarmate de fases doorlopen worden. Na juli verpoppen de rupsen zich tot een nachtvlinder die vele malen minden brandharen bevat.

In dezelfde tijd dat de rupsen brandharen ontwikkelen worden ook nesten gemaakt waar de rupsen in kunnen schuilen. Deze nesten worden gemaakt van spinsels waarin de vervellingshuiden blijven hangen. Deze nesten worden hierdoor ook een bron van brandharen en kunnen nog maanden voor overlast zorgen. Nesten zijn meestal te vinden in de oksels van eikenbomen, maar kunnen ook ingraven zijn aan de voet van de stam. Dit kan zorgen voor plotselinge blootstelling aan brandharen bij het maaien van gras.

Contact met de brandharen van de eikenprocessierups kan klachten veroorzaken zoals huiduitslag en irritatie van ogen en luchtwegen. Ook algemene klachten als duizeligheid, braken en koorts kunnen optreden. Veelvuldig contact kan leiden tot hevigere reacties en zelfs allergie.

Bestrijding van de eikenprocessierups is niet eenvoudig en vereist een strategische aanpak door een gespecialiseerd bedrijf. Biologische bestrijding met bacteriepreparaten is een optie in de vroege stadia van de rups. In de latere stadia is dit niet meer mogelijk en kan men kiezen voor verwijdering van rupsen en nesten door middel van:

• Handmatig verwijderen na fixatie met lijm
• Opzuigen met industriële zuigunit
• Verbranden door middel van propaanbrander (heeft vanwege verspreiding geen voorkeur)
• Combinatie van opzuigen en verassen met behulp van mobiele verbrandingsoven

Vooral bij het bestrijden van de eikenprocessierups in de latere stadia is blootstelling van de werknemer aan de brandharen een zorg. Er wordt aangeraden om te werken met een overdrukmasker met aangedreven luchttoevoer in combinatie met een P3-filter, een sluitende wegwerpoverall, wegwerp katoenen onderhandschoenen, wegwerp PVC-overhandschoenen en laarzen. Daarnaast dient verzachtende zalf op basis van menthol of Aloë Vera en oogspoelvloeistof voorhanden te zijn in geval van nood. Bij ernstige klachten dient men een huis- of bedrijfsarts te raadplegen.

Voor advies over hoe op een gezonde en veilige manier te werken bij bestrijding van de eikenprocessierups kunt u binnen Arbo Unie contact op nemen met Pim Duis pim.duis@arbounie.nl dan wel Eveline Irving eveline.irving@arbounie.nl

Bronnen: www.stigas.nl en Leidraad beheersing eikenprocessierups – Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit