Hoe effectief is het Herstelpad houdings- en bewegingsapparaat?

Hoe ziet het onderzoek eruit?

Klachten aan het houding- en bewegingsapparaat zijn in Nederland na psychische klachten de grootste verzuimoorzaak. Waarbij het verzuim vaak ook lang duurt: medewerkers die uitvallen met lage rugpijn zijn gemiddeld bijvoorbeeld 130 dagen uit de running. In het Herstelpad Houdings- en bewegingsapparaat begeleidt Arbo Unie medewerkers met dergelijke klachten in multidisciplinaire teams stap voor stap naar herstel. Waarbij op het juiste moment de professionals worden betrokken die dan nodig zijn. Vanuit de teams wordt het herstel in de gaten gehouden of het verloopt volgens verwachting. Op die manier is er heel gestructureerd inzicht en kunnen ze waar nodig direct bijsturen.

“Deze aanpak moet leiden tot snellere werkhervatting”, vertelt Erwin Speklé. Hij is ergonoom en onderzoeker en begeleidt het promotieonderzoek van Jantine vanuit Arbo Unie. “We hebben op basis van onze cijfers sterke aanwijzingen dat dit ook zo is, maar we willen precies begrijpen: hoe effectief is de aanpak nou echt? En wat maakt dan dat de aanpak effectief is? Ook de kosteneffectiviteit willen we hierin meenemen. Want het is de bedoeling dat de investering in herstelpaden onder aan de streep een besparing oplevert voor onze klanten. Vandaar dat we het initiatief genomen hebben om dit onderzoek op te zetten via het Arbo Unie Kennisinstituut Werk en Gezondheid bij Amsterdam UMC.”

Onderzoeksdoelen

Binnen het Arbo Unie Kennisinstituut Werk en Gezondheid is Jantine Maarleveld in het najaar van 2023 als onderzoeker in opleiding aan de slag gegaan, onder begeleiding van Han Anema, Paul Kuijer en Pieter Coenen vanuit het Amsterdam UMC en Erwin vanuit Arbo Unie. “Het onderzoek heeft meerdere doelen”, vertelt ze. “We willen niet alleen achterhalen of medewerkers die het herstelpad doorlopen, inderdaad eerder terugkeren naar werk, maar ook bijvoorbeeld: hoe productief zijn ze dan? Want snellere terugkeer naar werk op zichzelf zegt nog niet of het herstel ook duurzaam en volledig is. Daarnaast kijken we, zoals Erwin al zei, naar de kosteneffectiviteit van de aanpak. En ten slotte onderzoeken we of het herstelpad wordt gevolgd zoals het is bedacht, en wat hierin de onderdelen zijn die wel en niet bijdragen aan de effecten.” 

Onderzoek langs twee sporen 

Het afgelopen jaar heeft Jantine zich ingegraven in de materie en alle voorbereidingen getroffen voor het uitvoerende werk. “We bewandelen twee sporen”, vertelt ze. “Ten eerste kijken we terug: hoe heeft het herstelpad tot nu toe gewerkt? Hiervoor maak ik gebruik van een geanonimiseerde dataset van Arbo Unie met gegevens van medewerkers die wel en niet het herstelpad hebben doorlopen. Zo kan ik die groepen vergelijken. Vanaf 2025 ga ik daarnaast actief medewerkers benaderen die het herstelpad doorlopen met het verzoek om gedurende het traject een aantal vragenlijsten in te vullen. Die gaan onder ander in op hun werkproductiviteit bij re-integratie, maar ook op de zorg waarvan ze gebruikmaken, zoals fysiotherapie. Dit helpt om de kosteneffectiviteit te bepalen. Daarnaast ga ik in gesprek met de professionals uit de multidisciplinaire teams van Arbo Unie over hoe het herstelpad in de praktijk wordt ingezet. Om zo te achterhalen welke aspecten waardevol zijn voor de brede dienstverlening, maar ook om het proces te evalueren: wat werkt goed, en wat kan beter.” 

Onderzoek en praktijk 

De inzichten die dit onderzoek oplevert, komen terecht in wetenschappelijke artikelen en uiteindelijk in een proefschrift waarop Jantine in 2027 hoopt te promoveren. Erwin: “Voor ons biedt dit onderzoek straks aanknopingspunten om onze dienstverlening verder te verbeteren. Daarom vinden wij de samenwerking met universiteiten ook zo belangrijk. Onderzoek en praktijk kunnen van elkaar leren en elkaar versterken. Onze praktijkkennis helpt ons wetenschappers te voeden met maatschappelijk relevante onderzoeksvragen. En andersom draagt de wetenschap bij aan de kwaliteit van onze dienstverlening, door kennis te genereren die wij in de praktijk kunnen inzetten.” 

Meer weten? 

Wil je meer informatie over de herstelpaden of op de hoogte blijven van het wetenschappelijk onderzoek waarbij Arbo Unie betrokken is? Neem dan contact op met Iris Arends, directeur van het Arbo Unie Kennisinstituut Werk en Gezondheid, via Iris.arends@arbounie.nl.