1. Werkdruk in onderwijs te lijf

Werkdruk in onderwijs te lijf

Eind 2015 publiceerden CBS en TNO verontrustende cijfers: ongeveer 14 procent van de werkenden in Nederland heeft last van burn-outklachten. Het onderwijs heeft met 20 procent de twijfelachtige eer om koploper te zijn. De oorzaken van dit hoge percentage zijn onder meer de zware werklast en de hoge emotionele betrokkenheid die het werk voor de klas met zich meebrengt. Wat is daartegen te doen?

Yolande Kampen heeft als bedrijfsarts van Arbo Unie veel met docenten te maken, van het basisonderwijs tot aan universiteiten. Zij herkent het probleem: "In de beroepen die dicht bij de maatschappij staan, zie je dat de werkdruk hoog is. Dat geldt bijvoorbeeld in de dienstverlening, maar ook in het onderwijs. Juist daar zijn bepaalde maatschappelijke ontwikkelingen heel sterk aanwezig, zoals de druk om alles wat je doet te verantwoorden, of de toenemende mondigheid van ‘de klant’."

Te veel betrokkenheid

Ook het grote verantwoordelijkheidsgevoel van docenten speelt volgens Yolande mee. “Docenten in het basisonderwijs zijn heel betrokken en zij trekken zich bijvoorbeeld het lot van de kinderen in de klas erg aan. Dat is te prijzen, maar daarbij moeten ze wel oppassen dat de balans niet doorslaat naar de verkeerde kant. Hoe vaak ik niet hoor zeggen: ‘Ik kan me niet ziek melden, want ik zit met dit kind nu nét op zo’n goed spoor.’ Natuurlijk hebben kinderen in klas continuïteit nodig. Alleen te veel verantwoordelijkheid voelen is niet altijd goed voor jezelf.”

Weinig regelruimte

Het risico op burn-outklachten neemt nog verder toe als medewerkers weinig steun van collega’s en leidinggevenden ervaren en weinig mogelijkheden hebben om hun werk zelf in te richten op een manier die bij hen past. Uit onderzoek blijkt dat die factoren sterk bijdragen aan werkstress. Daarin ziet Yolande duidelijk verschil tussen basisscholen en het voortgezet onderwijs. “Het basisonderwijs is behoorlijk dichtgetimmerd, daar zijn weinig mogelijkheden om het werk aan te passen op een manier die bij jou past. Je staat onafgebroken voor de klas. In het voortgezet onderwijs zit daar wat meer lucht in. Je hebt af en toe een tussenuur, het werk ligt minder vast.”

Grip op werk en leven

De ervaren hoge werkdruk in het onderwijs is vaak een optelsom van al die factoren, waarbij ook een hoog streefniveau een rol speelt. ”Het is dan ook belangrijk om aandacht aan die risico’s te besteden en er alles aan te doen om te voorkomen dat docenten daaronder bezwijken. Arbo Unie kan daarbij op verschillende manieren ondersteuning bieden. Bijvoorbeeld door met de teams en de individuen te werken de versterking van hun mentale veerkracht. Zo helpt de individuele training medewerkers om te gaan met stress of tegenslag en grip op hun leven en werk te houden. En de training ‘Sturen op mentale veerkracht’ teamleiders om stresssignalen te herkennen en medewerkers te faciliteren om zelf actief aan de slag te gaan met hun mentale veerkracht. Zo krijgen docenten weer de regie over hun eigen inzetbaarheid en hun leidinggevenden kunnen hen daarin ondersteunen.

Meer informatie

Wil je vrijblijvend van gedachten wisselen over het verhogen van mentale veerkracht binnen jouw team? Bel voor het maken van een afspraak met Teunie Louman via telefoonnummer 06 5250 1115 of per e-mail op teunie.louman@arbounie.nl.

Mentale Veerkracht

Deel deze pagina

Terug naar nieuwsoverzicht