Wat is overspannenheid?

Als de spanningsklachten zo erg zijn en het niet lukt om daarmee om te gaan, spreken we van overspanning. Je hebt het gevoel dat je geen overzicht meer hebt en je grip op de situatie verliest. Je kunt je dagelijkse dingen niet meer goed doen. Bijvoorbeeld op het werk, op school of thuis. Ook kun je klachten krijgen zoals slecht slapen, piekeren en concentratieproblemen.

Als je overspannen bent, heb je last van onderstaande klachten. Twijfel je of je overspannen bent? Maak dan een afspraak met je huisarts of bedrijfsarts om te bepalen of je overspannen bent.

1. Je hebt tenminste 3 spanningsklachten, zoals:

• Je bent erg moe
• Je slaapt slecht
• Je bent prikkelbaar
• Je kunt niet tegen drukte en/of lawaai
• Je bent meer emotioneel
• Je piekert veel
• Je voelt je opgejaagd
• Je hebt moeite met concentreren en dingen onthouden

Je voelt bijvoorbeeld dat je geen overzicht hebt en geen grip hebt op de situatie. Je voelt je machteloos.

Je vindt het bijvoorbeeld lastig om taken op het werk af te ronden, je studie bij te houden, of het huishouden te doen. Ook kunnen lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn, hartkloppingen, duizeligheid en buikpijn optreden als je overspannen bent

De termen overspannen en burn-out worden vaak door elkaar gehaald, maar betekenen niet hetzelfde. Er bestaan drie verschillen tussen overspanning en een burn-out:

1. Bij een burn-out spelen bovenstaande klachten voor een langere tijd. Bij een burn-out moeten bovenstaande klachten minstens zes maanden aanwezig zijn.

2. Bij een burn-out ervaar je meer mentale moeheid dan bij overspanning. Dit houdt in dat je het nog lastiger vindt om je aandacht erbij te houden en je te concentreren.

3. Bij een burn-out voel je je lichamelijk en geestelijk vermoeid en uitgeput. Je voelt je letterlijk ‘opgebrand’. Het is dan ook een meer heftige vorm van overspannenheid.

Het is belangrijk dat overspanning vroegtijdig herkend wordt. Overspannenheid kan namelijk overgaan in een burn-out. Bij een burn-out duurt het langer om te herstellen. Ook is overspanning een belangrijke oorzaak van werkverzuim. Dit betekent dat je niet kunt werken omdat je overspannen bent. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 30% van de werknemers voor langere tijd uitvalt door stress en overspanning. Het is dan ook belangrijk om hier vroeg bij te zijn, om dit te voorkomen.

Of je kunt blijven werken als je overspannen bent, hangt af van je situatie. Als het mogelijk is, is het verstandig om zoveel mogelijk te blijven werken. Werken is goed voor het herstel en brengt structuur. Stem dit af met je leidinggevende en/of de bedrijfsarts. Wees duidelijk over wat je wel en niet kan doen en waar je behoefte aan hebt. Goede afspraken zijn belangrijk, zodat iedereen duidelijk weet waar hij aan toe is

Vaak gaat overspannenheid vanzelf over als je de juiste stappen neemt. Maar als het niet over gaat kun je hulp krijgen via de huisarts of de bedrijfsarts.