Financiële zorgen spelen steeds vaker een rol bij verzuim

Hoewel het totaal aantal verzuimgevallen afneemt (ongeveer 20 procent minder dan vorig jaar), zijn werknemers langer ziek; gemiddeld 41 dagen, ten opzichte van 35 dagen in 2022. De langere verzuimduur kan komen doordat het lastiger is om te re-integreren in een werksituatie waar iedereen druk is. Daarnaast signaleren professionals van Arbo Unie dat werknemers in toenemende mate zorgen over bestaanszekerheid hebben. Onderwerpen als 'inkomen', 'rekeningen', en 'schulden' kwamen in het derde kwartaal van 2023 50 tot 70 procent vaker aan de orde dan in dezelfde periode vorig jaar.

Bestaanszekerheid niet voor niets verkiezingsthema 

Bestaanszekerheid lijkt het grote verkiezingsthema te worden. Te veel Nederlanders leven in armoede en “kunnen de vaste lasten nauwelijks opbrengen en hebben geen geld over voor een gezonde maaltijd of nieuwe kleren”, schreef Minister van Financiën Sigrid Kaag in de Miljoenennota. Met een pakket van 2 miljard euro extra om armoede te bestrijden, moet worden voorkomen dat het aantal Nederlanders onder de armoedegrens stijgt. Koning Willem-Alexander noemde werken aan kansengelijkheid en bestaanszekerheid "een permanente opdracht".

Ook Arbo Unie maakt zich, mede door de nieuwe cijfers, zorgen over de financiële problemen van Nederlanders en de invloed daarvan op hun leven en werk. ‘Op het bespreken van financiële zorgen rust nog steeds een taboe. En dat is funest, want het zorgt ervoor dat problemen en stress alleen maar toenemen’ zegt Corné Roelen, bedrijfsarts bij Arbo Unie en bijzonder hoogleraar Bedrijfsgeneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. ‘Bespreek je zorgen met familie of vrienden, misschien weten zij oplossingen. De drempel is wellicht hoog, maar neem ook je leidinggevende of iemand van personeelszaken in vertrouwen. Want veel organisaties zijn best bereid om mee te denken of kunnen hulp regelen door bijvoorbeeld budgetcoaches in te zetten. Werknemers kunnen ook terecht bij een bedrijfsarts of een loket voor financiële hulp van de gemeente. Het belangrijkste is dat mensen het gevoel hebben dat ze financiële zorgen bespreekbaar kunnen maken.’

Hulp werkgevers kan schaamte voorkomen

Bij het bespreekbaar maken van financiële zorgen, kunnen ook werkgevers een belangrijke rol spelen. Corné Roelen: ‘Communiceer proactief naar medewerkers welke mogelijkheden er vanuit de organisatie zijn en bij wie medewerkers terecht kunnen als ze vragen hebben over salaris, voorschotten of budgetcoaches. Als je dat algemeen bekend maakt, zonder het direct toe te spitsen op een individu, dan wordt op de werkvloer de drempel om er over te praten ook kleiner. Hierdoor kan worden voorkomen dat een werknemer in grote financiële problemen komt en daardoor mogelijk zoveel stress of spanningen krijgt dat er een ziekmelding volgt.’

Gertie Buurmans, bedrijfsmaatschappelijk werker bij Arbo Unie: ‘Schaamte over financiële zorgen, zorgt er mede voor dat een situatie langer blijft bestaan. We weten dat het (langdurig) hebben van financiële zorgen leidt tot chronische stress. Naast de praktische oplossingen is het voor werkgevers belangrijk om ook naar een duurzame oplossing te kijken. Dat begint met eerst signaleren wat er aan de hand is en dan bespreekbaar te maken. Het is belangrijk om de situatie te normaliseren; doorbreek het taboe. Denk daarbij ook aan het mentale welzijn van je medewerker en kijk naar mogelijkheden om hier een medewerker in te begeleiden.’