Schuldenproblematiek bij medewerkers herkennen en aanpakken

Werken aan financiële gezondheid

De schuldenproblematiek in Nederland neemt toe. Maar liefst 8% van de huishoudens heeft problematische schulden en een nog veel hoger percentage is financieel kwetsbaar. Opvallend is ook dat ruim 40% van de huishoudens met geregistreerde schulden een werkende kostwinner heeft. Een teken dat ook de werkende bevolking bepaald niet buiten schot blijft. “Inmiddels heeft vier op de vijf werkgevers te maken met medewerkers in financiële problemen”, zegt Jan Landeweerd, bedrijfsmaatschappelijk werker bij Arbo Unie. “Dat blijkt uit een recente peiling van Deloitte onder 258 bedrijven. Bij 62% is er zelfs sprake van loonbeslagen. Cijfers waar grote problemen achter schuilgaan.”

€ 13.000,- per jaar

Voor werkgevers is er alle reden om aandacht aan deze problemen te besteden. Ook al omdat de gevolgen voor een deel bij hen terechtkomen. Jan: “Medewerkers met schulden zijn gemiddeld 20% minder productief dan hun financieel gezonde collega’s en verzuimen 7 extra dagen per jaar. Ze zijn ook minder betrokken bij hun werk en het bedrijf en het risico op uitval door stress of een depressie is hoger. Er is bovendien aangetoond dat het IQ daalt onder financiële stress. Volgens het CBS kost een arme medewerker een werkgever gemiddeld € 13.000,- per jaar. Alleen al daarom loont het de moeite om te investeren in het verlichten van de financiële problemen van je medewerkers. Wij zien ook dat veel werkgevers hierin iets willen betekenen. In deze tijd van krapte op de arbeidsmarkt wordt het voor hen nog belangrijker om hun medewerkers zo goed, gezond en productief mogelijk aan het werk te houden.”

Doorbreek het taboe

Wat de aanpak van schuldenproblematiek bemoeilijkt, is dat er nog altijd een taboe op rust. “De schaamte is vaak groot, mensen praten er niet makkelijk over. Nu de kosten voor iedereen stijgen, wordt er wel meer gepraat over hoe duur alles is. Maar het gaat een stap verder om dan ook te durven zeggen dat je hierdoor je rekeningen niet meer kan betalen. Bij een loonbeslag weet je als werkgever natuurlijk wat er speelt, en heb je een opening voor een gesprek. Maar die situatie wil je natuurlijk liever vóór zijn. Het is daarom belangrijk om goed op signalen te letten: is een medewerker minder geconcentreerd, chagrijnig, teruggetrokken, vaker ziek? Houd er dan rekening mee dat financiële problemen hierin een rol kunnen hebben. Wij bieden bij Arbo Unie verschillende mogelijkheden om organisaties te helpen de schuldenproblematiek te herkennen én hierover – zonder te oordelen - in gesprek te gaan. Dat is een belangrijke stap naar een oplossing. Want als het probleem op tafel ligt, kun je ook passende ondersteuning bieden.”

Hoe bied je passende ondersteuning?

• Help de medewerker inzichtelijk te maken waar de schulden zitten. Mensen met schulden zijn vaak het overzicht kwijt – ook door chronische stress. Een bedrijfsmaatschappelijk werker kan hierin goede diensten bewijzen.
• Kan een medewerker de problemen niet (meer) zelf oplossen, leid hen dan naar de juiste instanties die daarbij kunnen helpen. Er is een breed aanbod, variërend van het Nibud, tot schuldhulpmaatjes van de gemeente of budgetcoaches. Er is een breed aanbod, maar niet iedereen weet de weg uit zichzelf te vinden.
• Je lost de problemen voor een medewerker niet op door voorschotten te betalen. Dit kun je wel een keer doen, maar investeer liever in een traject dat je medewerker helpt schulden te saneren. Zo doe je iets structureels aan de chronische stress waar je medewerker onder lijdt. 
• Betrek bedrijfsmaatschappelijk werk en/of je personeelsafdeling erbij om eventueel tot andere creatieve oplossingen te komen – zoals extra werkuren, of speciale potjes.

Meer weten?

Wil je meer informatie over hoe je (dreigende) financiële problemen bij medewerkers herkent en hoe je medewerkers kunt ondersteunen om hier weer uit te komen? Neem dan contact op met jan.landeweerd@arbounie.nl. Of meld je aan voor de gratis online workshop waarin Mo van Hal, bedrijfsmaatschappelijk werker bij Arbo Unie, je meeneemt in de mogelijkheden om financiële problemen bij medewerkers te herkennen en deze aan te pakken.